นักปฏิบัติจะต้องมีพากเพียรพยายามอย่างสูง

ถาม : ในแต่ละวัน ในแต่ละช่วงเวลา หน้าตาเราจะไม่เหมือนกันในแต่ละช่วง มีอะไรมาแทรกมาสิงหรือเปล่าคะ ?

ตอบ : ไม่ใช่หรอก..อยู่ที่อารมณ์เรา อยากจะให้หน้าเหมือนกันทั้งวัน ต้องรักษาอารมณ์ใจให้มั่นคง ถ้าอารมณ์ไม่มั่นคงก็จะเปลี่ยนแปลงไปตามรัก โลภ โกรธ หลง ลองไปภาวนาให้อารมณ์ใจทรงตัว

จะมีอยู่ช่วงใหญ่ๆ ของนักปฏิบัติภาวนา ที่อารมณ์ใจทรงตัวแล้วไม่อยากยุ่งกับใคร มีความสุขอยู่กับการภาวนา จะเป็นใบหน้าไร้อารมณ์ พอถึงเวลาก็คนอื่นจะเบื่อขี้หน้าไปเอง อาตมานี่โดนสาวๆ เขาต่อว่ามาเยอะแล้วว่าไร้อารมณ์ ไม่ว่าเขาจะตื่นเต้นแค่ไหนอาตมาก็ “อ๋อ...หรือ ?” โดนไปเต็มๆ

คราวนี้ช่วงที่อารมณ์ใจทรงตัวจะทรงตัวจริงๆ ทั้งกลางวันกลางคืน ทั้งหลับทั้งตื่นอารมณ์ใจเท่ากันหมด คราวนี้อยู่ยาวเป็นเดือนๆ คนรอบข้างเลยเบื่อขี้หน้าหมด เพราะกลายเป็นคนไม่รู้ร้อนรู้หนาว

ถาม : คิดว่าสิ่งที่เจอเป็นบททดสอบทำให้เราตั้งมั่นในพระรัตนตรัยค่ะ ?

ตอบ : แปลว่าตอนนี้เราเริ่มหวั่นไหวแล้ว ตั้งหน้าตั้งตาทำไปให้มากกว่านี้ จะได้มั่นคงในพระรัตนตรัย ไม่ใช่มาลังเลสงสัย ให้ ตั้งใจเลยว่าไม่มีใครที่ยิ่งใหญ่ไปกว่าคุณพระศรีรัตนตรัยอีกแล้ว ไม่ว่าใครจะมาสิงใคร จะมาแทรกอย่างไรก็ตาม เรายึดพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์เป็นที่พึ่ง แล้วก็ภาวนาของเราไป แค่นั้นแหละ

บุคคลถ้าปฏิบัติไปแล้วเกิดความมั่นคงทางอารมณ์ คนอื่นจะพึ่งพามาก ถ้ามั่นคงมากเดี๋ยวก็มีเรือพ่วงเยอะ สมัยนี้ไม่ค่อยได้เห็นเรือพ่วงกันแล้วใช่ไหม ? เรือลำหนึ่งโยงไปอีกลำหนึ่ง มาก ๆ เข้าเรือลำที่นำก็แทบตายกว่าจะลากไปได้

แต่ในเรื่องของเรือพ่วงนั้นอัศจรรย์อยู่อย่างหนึ่ง โดยเฉพาะเรือข้าว เรือที่ลากจูงลำนิดเดียว แรกๆ นี่เร่งเครื่องแทบตายก็ไม่ไหว แต่พอเรือเริ่มเคลื่อนที่คราวนี้แรงเฉื่อยมี ก็ไปได้เรื่อยๆ เหมือนอย่างกับมดลากช้าง เด็กรุ่นหลังๆ คงไม่ได้เห็นเรือข้าวแล้ว เป็นเรือไม้หลังคาโค้งๆ มีกระแชงคือแผ่นที่เขาสานคลุมไว้ แต่ละลำสามารถบรรทุกข้าวได้มากพอๆ กับรถสิบล้อ

สรุปว่า นักปฏิบัติต้องพากเพียรพยายามอย่างสูง เพราะต้องทำในสิ่งที่ไม่เคยชิน แต่การกระทำให้อยู่ในลักษณะผ่อนสั้นผ่อนยาว ไม่ใช่เห็นช้างขี้แล้วก็ไปขี้ตามช้าง ซึ่งเป็นไปไม่ได้ พอปรับได้มุมที่ตัวเองถนัดแล้วเริ่มดี คราวนี้สิ่งขวางต่างๆ ก็จะเข้ามา ขอให้รู้ว่านั่นเป็นสิ่งปกติ

เขายิ่งขัดขวางเรารุนแรงเท่าไร ก็แปลว่าเราใกล้มรรคผลเท่านั้น ดังนั้น..แทนที่จะถอยให้บุกต่อไปข้างหน้า อีกไม่กี่ก้าวก็จะพ้นแล้ว แต่ส่วนใหญ่ก็มักจะโดนเขาหลอก ก็คือถอยมาเสียก่อน เรื่องทั้งหลายเหล่านี้ค่อยๆ ปฏิบัติไป พอมีประสบการณ์หลายครั้งเข้า เดี๋ยวก็รู้ว่าควรทำอย่างไร

พวกที่เขาขวางแรงๆ ยังรู้ตัวง่าย พวกที่เขาขวางนิ่มๆ ด้วยการดึงให้ไปสนใจเรื่องอื่น อันนั้นนะยาก..ปัจจุบันแม่ชีเถรีโดนอย่างนั้นแหละ ไปอาศัยอยู่ที่วัดทางบ้าน วัดก็มอบหมายงานให้สารพัด กระทั่งเวลาหายใจยังไม่มี แล้วจะไปปฏิบัติอย่างไร ? นั่นก็คือการขวาง แต่เขาขวางอย่างมีชั้นเชิง ขวางแบบคิดว่าเรามีงานทำเต็มที่แล้ว ว่างเมื่อไรค่อยไปภาวนา แต่ปรากฏว่าเช้ายันค่ำไม่มีเวลาภาวนาเลย..!


สนทนากับพระครูวิลาศกาญจนธรรม (พระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ)
ณ บ้านวิริยบารมี เดือนธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕
ที่มา board.palungjit.com